Mijn leraar aan de academie is na jaren spelen op dezelfde bas naar een luthier in Nederland gegaan om e.e.a. te laten aanpassen. Deze luthier heeft o.a. aan de toets gewerkt. Hij is na al die jaren spelen nu pas echt tevreden over zijn bas. Dat is toch verschrikkelijk! Al die tijd heeft hij noodgedwongen op een instrument gespeeld dat niet aan zijn wensen voldeed omdat de luthier waar hij klant was, niet in staat was de bas perfect bespeelbaar te maken.
De enige bedenking die ik bij dit verhaal heb, is dat naarmate je de snaren dichter bij de toets wilt hebben, de vorm van de toets belang- rijker wordt, of zie ik dat fout? Ik merk dat meer en meer spelers een hoge actie willen en overstappen op darmsnaren of tenminste ‘soe- pele’ snaren, om die goede oude sound terug te krijgen. Niemand lijkt nog die ‘seventies-sound’ te willen... Hoe hoger de actie, hoe minder belangrijk de vorm van de toets, klopt dat?
Francis
Zelf ben ik noch bassist noch basbouwer, maar iemand met het nodige technische inzicht. Als je slappere snaren gebruikt, zullen die een ho- gere amplitude bereiken en ook eerder aanlopen lijkt mij. Je hebt dan een grotere afstand nodig om aanlopen te voorkomen. Dan neem je een hogere kam. De problematiek van een juiste vorm lijkt me daar- door niet echt minder te worden. Onder juist wordt in eerste instantie verstaan dat er zeker geen verhogingen langs de oppervlakte voorko- men. Dat zie je niet zomaar, omdat het op fracties van 0.1 mm aan- komt. Wat je wel zou kunnen zeggen, is dat je bij een hogere actie een rechtere toets kunt gebruiken. Dan mogen daar nog steeds geen ver- hogingen in voorkomen, maar het is eenvoudiger om vast te stellen of de hals recht is. Voor handmatig gemaakte toetsen is dat van be- lang. Voor een machinaal gemaakte toets hoeft dat niets uit te maken. Of het ebbenhout was durf ik niet te zeggen, houtsoorten heb ik te weinig inzicht in. Het bleef redelijk zwart tot heel donkerbruin bij het vijlen en wat eraf kwam was allemaal zwart, dus ik neem aan van wel. Een ding staat voor mij vast, deze toets is bij de (handmatige?) fabri- cage al ondeugdelijk geweest. Het is ook een toets met een vlakke kant onder E snaar.
9
Rob van Heelsbergen